Şimdi bilanço okuma zamanı

5 / 5

---

"TEKNİK ANALİZ SİNYAL VERİR, TEMEL ANALİZ TEYİT EDER”
Yeliz Karabulut/ Alan Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı

Borsa İstanbul'da yatırım yapmak isteyenler mutlaka hisse senedini satın alacakları şirket hakkında detaylı bilgi edinmeli. Şirketin finansal yapısı, projeleri ve gelecekteki getirişi hakkında bilgi toplamalı ve özellikle öz kaynak yapısına bakılmalı. Eğer şirketin öz kaynağı sermayesinin altına gerilemiş ise o şirkete yatırım yaparken dikkatli olunmalı. Ayrıca şirketin net borcu varsa bunun öz kaynağa oranına da bakılmalı. Nitekim BIST'te şirketlerin son 10 yıldaki performansına baktığımızda, öz kaynağını düzenli olarak artırabilenler bu dönemde primlenmiştir. Döviz volatilitesinin yüksek olduğu Türkiye'de yatırım yaparken döviz borcu olan şirketlere de temkinli yaklaşılmalı.
Öte yandan, temel analiz bir hissenin alıp alınmamasına dair fikir yaratırken, teknik analiz o hissenin zamanının gelip gelmediğini gösterir. Bu da bir hisseye yatırım yapılırken en çok dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir. Yani teknik sinyal verir, temel teyit eder. Sonuç olarak borsada alım zamanını belirlemek de çok önemlidir. Türkiye halen yatırım yapılabilir bir ülke fakat siyasi belirsizlik ve terör olayları nedeniyle şu an temkinli olunmalı. Endekste kritik seviye olan 75 bin altında risklerin kuvvetli olduğunu düşünüyorum. Henüz dip neresi olabilir bunu söylemek zor. 2.96 seviyesine ulaşan dolar/TL kuru ile şirketlerin kur farkı zararı 128 milyar TL arttı. Finans kesimi dışındaki firmaların 2014 yılı sonunda 202 milyar dolar net döviz borcu olduğunu düşünürsek bugün 128 milyar TL artan bir borç var. 1 doların 3 TL olması ile şirketlerin borç döndürme sorunu da ortaya çıkabilir.
Bu arada önümüzdeki dönemde dolar/TL'de yakın vadede 3.05-2.90 arasında bir salınma bekliyorum. Sonrasında ise beklentim yukarı yönlü hareketin devamı ve 3.05'in üzerine yükselmesi. Bu durumda 3.05 seviyesinin üzerinde, 3.30'a doğru bir yükseliş olabilir. Borsanın ise 75 bin ile 68 bin arasında bir yerde olmasını bekliyorum. Gösterge faiz ise yüzde 11.80-13 arasında olabilir. Yatırımcılar borsadaki pozisyonlarını kendi risk algılarına ve alternatif enstrümanlardan gidişata göre belirlemeli.
Bilanço analizinde kullanılan belli başlı veriler
*FAVÖK: Şirketin gerçekten esas faaliyetinden kar edip edemediği ve ekonomideki toparlanmaya katılıp katılamadığı bu veriyle anlaşılır. Açılımı "finansman giderleri, amortisman giderleri ve vergi öncesi kar" olan bu verinin artıda olması, analistler için en önemli kriterlerdendir.
*Net kar marjı: [Net kar/Net satışlar] x 100
*Aktif karlılık: [Net kar/Aktif toplamı) x 100
*Esas faaliyet dışı finansal gelirler: Esas faaliyetler dışında finansal araçlardan kaynaklanan faiz, kur farkı, alım-satım kar/zararı, değer artışı, temettü gibi finansal gelir ve giderler bu kalemlerde gösterilir.
*Satış karlılığı: [Net kar/Satışlar) x 100
*Cari oran: Dönen varlıkların kısa vadeli borçlara oranını verir. Dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar, şirketin kısa süreli borçlarını ödeyebilme gücünü ve net işletme sermayesinin yeterli olup olmadığını gösterir.