Avrupa’yı Asya kurtaracak

Financial Times’ın ünlü yazarı Martin Wolf, içinde bulunduğumuz küresel krizi izah etmek için geçen yıl bir yazısında Ezop’un hikâyelerinden “Karınca ve ağustosböceği”nin yardımına başvurmuştu. Tecrübeli gazeteciye göre durmadan harcayıp borçlanarak büyüyen ve bugün zor duruma düşen ABD, İngiltere, Yunanistan, İrlanda ve İspanya gibi ülkeler ağustos böceklerine, ekonomilerini ihracatla büyütüp rezerv yapan Almanya, Çin ve Japonya gibiler ise karıncalara benziyordu. Bir süredir spot ışıklarının yöneldiği ağustos böceği Portekiz’in yardım mekanizmasına başvuracağı endişeleriyle zor günler geçiren Euro Bölgesi’ne dün Asya’daki karıncalardan destek geldi. Japonya, bu ayın sonunda ihraç edilmesi planlanan Euro Bölgesi tahvillerini alacağını açıkladı.
İhracatını düşünüyor
Japonya Maliye Bakanı Yoşihiko Noda, ellerindeki euro rezerviyle notu AAA olan Euro Bölgesi tahvillerinden alacaklarını söyledi. Bu tahviller, kurtarma fonu olarak da bilinen Avrupa Finansal İstikrar Fonu (EFSF) tarafından ay sonuna doğru ihraç edilecek. Noda ek olarak, “EFSF’nin ilk turda ihraç edeceği tahvillerin yüzde 20’sinden fazlasını almayı planlıyoruz” dedi.
Japonya’nın ilk etapta yapacağı alımın 930 milyon euro civarında olabileceği tahmin ediliyor. Japonya’nın elindeki döviz rezervi toplamı geçen ay sonu itibariyle 1 trilyon doların biraz üstündeydi. Bunun büyük bir kısmı ise dolar ve dolar cinsi kağıtlarda tutuluyor. Çin’in döviz rezervi ise 2010 sonu itibariyle 2.85 trilyon dolara ulaşmış durumda.
Analistler, Japonya’nın açıklamasının büyük bir etkisi olmasını beklemiyor. Çünkü Japonya, hem sadece elindeki Euro rezervini kullanarak tahvil alımı yapacak hem de riskli ülke tahvillerini değil, temerrüde düşme riski sıfıra yakın EFSF tahvillerini alacak. Ancak Japonya ekonomisi ihracata dayalı olduğu için Euro Bölgesi’nin tekrar resesyona girmesi bu ülkeyi de vurabilir.
Kaderi 1.25 milyar euro’ya kaldı
Portekiz bugün 1.25 milyar euro’luk bir tahvil ihracı gerçekleştirecek. Yatırımcıların söz konusu ihaleye ne kadar ilgi göstereceği ve ihaledeki faizin seviyesi ülkenin yardım alıp almayacağı konusunda belirleyici olabilir.
Portekiz Başbakanı Jose Socrates, dün yine yatırımcıları sakinleştirmek için hükümetin 2010 için öngördüğü bütçe açığını daha da düşürmeyi başardıklarını söyledi. Socrates, uluslararası bir kurtarma mekanizmasına başvurmayı planlamadıklarını yineledi.
Dün Almanya Başbakanı Angela Merkel de Portekiz’in borç sorunlarıyla mücadele için “çok önemli tedbirler” aldığını, ancak bunları uygulamanın zaman alacağını söyledi. Ancak Portekiz’den çatlak sesler de çıkıyor. Portekiz Merkez Bankası üyesi Teodora Cardoso, “Dış yardım alsaydık işimiz daha kolay olurdu çünkü düzeltme bu kadar sert yaşanmazdı. Ama kendi başımıza ilerlersek, piyasaları ikna etmek kolay olmayacak” dedi.
Yunanistan dün altı aylık bono ihalesiyle 1.95 milyar euro borçlandı. İhalede ortalama getiri ise yüzde 4.9’a yükseldi.
ECB yine devrede
Euro/dolar paritesi hafta başındaki gibi dün de 1.2930-40 seviyelerinden işlem gördü. Buna karşılık Portekiz, İspanya ve İtalya tahvilleri ile daha düşük riskli olarak görülen Almanya tahvilleri arasındaki getiri farkı (spread) daraldı. İşlemciler getiri farkında daralmanın, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) tahvil alımlarından kaynaklanabileceğini ifade etti. İspanya’nin 10 yıllık tahvilleri ile Alman tahvilleri arasındaki getiri farkı 1.5 baz puan daralarak 270 baz puana, aynı vadeli Portekiz tahvillerinin getiri farkı ise 7 baz puan daralarak 419 baz puana geriledi. Bir işlemci, “ECB dün bir mesaj vermeye çalışıyordu. Bugün ise sadece fiyatlardaki değişiklikleri sınırlı tutmaya çalışıyor” dedi.
Bir ülkenin tahvillerini batma riskine karşı sigortalama primi olan CDS’ler ise riskli Euro ülkeleri için yüksek seyretmeye devam ediyor.
Cari açık 5.9 milyar dolarla aylık rekorda
Dış ticaret açığındaki artışın etkisiyle yükselen cari açık, 2010 Kasim ayında aylık bazda rekor kırarak 5.93 milyar dolara yükselirken, ekonomistler cari açığın finansman kalitesinde hâlâ bir düzelme olmadığına ve sıcak paranın payının yüksekliğine dikkat çekti.
Merkez Bankası verilerine göre cari açık ocak-kasım döneminde ise 41.63 milyar Dolar olarak gerçekleşti. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada alt kalemler itibariyle, dış ticaret açığı 2009 Kasım’ına göre yüzde 144.5 artarak 6.37 milyar dolara ulaştı. Yılın ilk 11 ayında cari açık 41.6 milyar dolar, 12 aylık açik ise 44.9 milyar dolara ulaştı.
Sıcak para hâlâ risk
Garanti Ekonomik Araştırmalardan yapılan açıklamada “Öncü göstergeler, aralıkta da cari açığın 5 milyar doları rahatlıkla aşacağını gösteriyor. 2010 yılında cari işlemler açığı 47 milyar dolara, milli gelire oran olarak da yüzde 6.3 ile yıllık bazda rekor seviyeye ulaşacak” denildi.
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar’ın notunda ise cari açığın finansmanında hâlâ portföy yatırımlarının (sıcak para) yüksek tutarlarda olduğu ve bu durumun sermaye çıkışları açısından risk oluşturduğuna dikkat çekildi.
Fed’in tahvil alımını küçültmesi mümkün
Philadelphia Amerikan Merkez Bankası (Fed) Başkanı Charles Plosser, ekonomi öngörülenden hızlı büyürse, Fed’in 600 milyar dolarlık tahvil alım programını küçültmesi gerekebileceğini söyledi. Plosser, Fed’in programının, ileride geri tepebileceği ve enflasyonu teşvik edebileceğini de ekledi.

MELİS ŞENERDEM - MİLLİYET

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.