Bernanke, Türkiye'yi örnek gösterdi

EKONOMİ SERVİSİ
ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke, tartışma yaratan 600 milyar dolarlık tahvil alım programının ekonomiyi canlandırmak ve işsizliği düşürmek için gerekli olduğunu, ancak küresel sorunlara başta Çin olmak üzere paralarının değer kazanmasını engelleyen ülkelerin yol açtığını söyledi.
Bernanke, Almanya'da dün katıldığı bir konferansta paralarını yapay biçimde zayıf tutan Çin ve diğer bazı gelişmekte olan ülkelerin, ekonomilerinin fazla ısınmasına yol açtığını ve dünyadaki ticaret dengesizliğinin kapanmasını önlediğini söyledi. Bernanke, Frankfurt'ta yaptığı sunumda Çin'e karşı Türkiye'yi örnek gösterdi. Bernanke'nin sunumunda kullandığı bir tabloda parasının değerini agresif biçimde düşük tutan Çin, Tayvan, Singapur ve Tayland'ı bir tarafta gösterirken, bu yönde çaba göstermeyen Hindistan, Şili ve Türkiye'yi ise öteki uçta tutarak görüşünü aktarması dikkat çekti.
Bernanke, FED'in tahvil alım programının tek başına işe yaramayacağını, daha fazla teşvik olmadan, yüksek işsizliğin yıllarca süreceğini ifade etti. FED Başkanı, zor durumdaki ülkelerin etkili destek almaması durumunda da küresel ekonominin duraksayabileceğine işaret etti.

FED’e yoğun eleştiri
FED’in tahvil alım programının hızlı istihdam yaratılması ve çok düşük enflasyonun deflasyona dönüşme riskini azaltması açısında gerekli olduğunu savunan Bernanke, "Buna karşılık program, tek başına tüm ekonomik sorunları çözemez. Merkez bankalarının tek başına başarabileceklerinin sınırları var" dedi. Bernanke, Çin gibi büyük dış ticaret fazlası veren ülkeleri de eleştirerek, döviz kurunun değerinin altında olmasının uluslararası dengeyi engelleyici olduğunu belirtti. Bernanke, bu ülkelerin, dolar satın alarak ABD ekonomisindeki toparlanmaya ve küresel ekonomiye zarar verdiğini kaydetti.
Tahvil alım programı, ABD’de ve dışında birçok eleştiriye maruz kaldı. Başbakan Tayyip Erdoğan da FED’in para basımına yönelik bu son girişimini gelişmekte olan ülkeleri zora sokacağı gerekçesiyle eleştirmişti. ABD’de bazı FED yetkilileri ve Cumhuriyetçi liderler, programın ekonomiye faydası konusundaki şüphelerini dile getirirken, ayrıca enflasyonu artırabileceğini ve spekülatif balon yaratabileceğini ifade ettiler. Bazı Cumhuriyetçiler, FED’in, tahvil alım programı ile sınırlarını aştığını, devasa kamu borcu için para basıldığını düşünüyorlar. Cumhuriyetçi Mike Pence ve Senatör Bob Corker, FED’in görevinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirterek, merkez bankasının sadece enflasyonun kontrolüne odaklanması gerektiğini ifade ediyorlar. 

Krizden farklı hızda çıkış
Çin, Almanya, Brezilya ve bazı başka ülkeler FED’in programının ABD’li ihracatçılara avantaj sağlayacağı görüşünü savunurken, Tayland ve Endonezya gibi gelişmekte olan piyasalar da ülkelerine aşırı para akışı olabileceği üzerinde duruyorlar. Küresel resesyondan birçok ülkenin farklı hızlarla çıkması, küresel sorunlara küresel çözümler bulmayı zorlaştırıyor. Çin, Brezilya ve Hindistan gibi gelişmekte olan ülkelerin büyüme hızı, ABD, Japonya ve İngiltere gibi gelişmiş ekonomilerin çok üzerinde seyrediyor.

Çin zorunlu karşılığı artırdı
Çin Merkez Bankası, enflasyonu kontrol altında tutabilmek için bankaların zorunlu karşılık oranlarını yüzde 0.5 artırdı. Karar, 29 Kasım’dan itibaren uygulanacak. Zorunlu karşılık oranını bu yıl 5 kez artıran Çin, en son geçen hafta, oranı yüzde 0.5 yükseltilmişti. Çin’de bankaların zorunlu karşılıkları, büyüklüklerine ve hangi sektöre kredi verdiklerine göre değişiyor.

 KURLAR VE REZERVLER

İŞTE BERNANKE’NİN GÖSTERDİĞİ TABLO

Bernanke’nin sunumda gösterdiği tablonun sağ tarafında parasının değerini yapay olarak düşük tutan ülkeler yer alırken, bu yönde bir çaba göstermeyen ülkeler solda toplandı.

MİLLİYET