Çağlayan'ı kızdırdılar

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, yeni teşvik paketinin avantajları olmadığını söyleyen Tofaş ve Ford’a sert çıkarak, “Muhteşem ikili düet yapıyor ama artık yapmasınlar. Bu noktaya teşvikler sayesinde geldiklerini ve hâlâ önemli destek aldıklarını unutmasınlar” dedi.
EKONOMİ Bakanı Zafer Çağlayan, yeni teşvik paketini eleştiren ve en büyük desteğin verildiği ‘Stratejik Yatırımlar’ kapsamına giremedikleri için hiç bir avantajlarının olmadığını söyleyen Tofaş ve Ford Otosan’a sert çıktı. “Muhteşem ikili düet yapıyor” yorumunu yapan Çağlayan, “Birlikte artık düet yapmasınlar. Böyle pişkinlik görmedim. Şimdi bas bas bağıranların bu noktaya teşvikler sayesinde geldiğini ve hâlâ önemli destek aldıklarını unutmasınlar” dedi.
Hamallığı bırakmamız lazım
Türkiye’de otomotiv sanayinin artık hamallıktan kurtulması gerektiğini belirten Çağlayan Hürriyet’e yaptığı özel açıklamada şunları söyledi: “Bugün Türkiye’de bir çok firma hâlâ sadece montaj yapıyor. Bizim ihtiyacımız üretimde katma değerin artması. Yani amacımız ve derdimiz yeni ürünleri destekleyip, stratejik teşvikle Türkiye’ye üretilmeyeni getirmek. Türkiye artık eski Türkiye değil. Ortada güçlü bir hükümet var ve kaynakları doğru kullanıyor. 10 yıl öncesi gibi düşünmesinler. 75 milyonun kaynağını artık öyle her isteyene dağıtmayız.”
Teşvik kapsamı değişmeyecek
Bugün yeni teşviklerden yararlanamadıklarını söyleyenlerin hayatları boyunca teşviklerden en çok yararlanan firmalar olduğunu hatırlatan Çağlayan, “Bunlar yeni teşvik sisteminin ne anlama geldiğini, neyi amaçladığımızı benim kadar anlıyorlar. Ama işlerine gelmiyor. Düşünün bugün sadece motor ihtalatından 6 milyar dolarlık açık veriyoruz. Biz stratejik yatırımları Türkiye’de üretilmeyen ürünlere verdik” dedi. Hiç bir şekilde yeni teşvik paketinde yer alan ‘Stratejik Yatırımlar’ maddesinin kapsamını değiştirmeyeceklerini kaydeden Çağlayan konuşmasına şöyle devam etti:
Kimse haksızlık yapmasın
“Biz bu teşvikleri hazırlarken ana ve yan sanayi temsilcilerini bakanlığa davet ettik. Sektör ve firma temsilcileri vardı. Yani hepsi biliyorlardı yeni teşvik paketini. Ama bakıyorum bu 2 firmadan başka kimsenin sesi çıkmıyor, bunların dışında herkes yeni teşvik paketine destek veriyor. Kimse çıkıp otomotive teşvik yok diyerek haksızlık yapmasın. Açıkçası kimse yeni teşvik paketinde süprizle karşılaşmadı. Sürpriz olan beklentilerden daha fazla teşviğin gelmiş olmasıdır.”
Yüzde 40 katma değer nasıl yaratalıcak
YATIRIMLARDA minumum yüzde 40’lık katma değer şartına ilişkin olarak ise Zafer Çağlayan şunları söyledi: “Biz hesaplamalarda, akademik çalışmalarda girdi olarak değerlendirilen amortisman, işçilik ve enerji maliyetlerini dikkate almadık. Çünkü bunları yurtiçi katma değer sayarak katma değer hesabına dahil ettik ve bu sayede yatırımcılarımızın yüzde 40 hedefine kolaylıkla ulaşmalarını sağlamaya çalıştık. Bu hesaplamalarda, sadece hammadde ve ara malı ile yardımcı maddelere ilişkin girdi maliyetlerini dikkate alıyoruz. Ayrıca, söz konusu hesaplama sırasında, katma değer oranı bulunurken, her bir ürün için ‘toplam ürün satış tutarından’, ‘toplam ürün girdi maliyetleri’ çıkarılıyor ve çıkan sonuç ‘toplam ürün satış tutarı yerine, toplam ürün girdi maliyetlerine’ bölünüyor ve 100’le çarpılıyor. Bu hesaplama yöntemi de katma değer oranının yatırımcı lehine artmasına neden olan önemli bir ayrıntı.”
Çok yakında yeni yatırımları görürüz
BÜYÜK destekler sunan ‘Stratejik Yatırımlar’ maddesiyle çok yakında yeni yatırımları göreceğimizin altını çizen Zafer Çağlayan, “Zaten kimsenin Türkiye’de maliyetler ve teşviklerle nazlanacağını düşünmüyorum. Bu fırsatı kaçırmazlar. Hesabını iyi yapan Türkiye’de mutlaka yatırım yapacaktır. İster gelsin 6’ıncı bölgede yapsın büyük teşvik alsın, ister ‘Stratejik Yatırımlar’ teşviğinden yararlansın. Biz herkese uygun destek sunuyoruz” dedi.
Sağa sola dağıtarak motor üretimi olmaz
Zafer Çağlayan, bugün Türkiye’nin motor ithalatından dolayı dış ticaret açığının 6 milyar dolar olduğunu belirterek, “Biz Türkiye’ye motor üretimini çekmek istiyoruz. Ama öyle 50-200 metrekarede üretim yapıyorum diye gözüken ama aslında tüm parçalarını dışarıya yaptırıp içerde toplanan motordan bahsetmiyorum. Bizim yüzde 40 katma değer yaratan motor üretmemiz gerekiyor. Motor için yeni fabrika kurmak gerekiyor. Sağa sola dağıtınca katma değer tabiî ki yaratılmaz” diye konuştu. Tartışma neden çıktı
HÜKÜMET ile Türkiye’nin en büyük otomotiv şirketlerini yeni teşvik paketindeki ‘Stratejik yatırımlar’ maddesi karşı karşıya getirdi. Bunun en büyük nedeni bu büyük teşvikten yararlanmak isteyen şirketlere getirilen ‘Yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması’ şartı oldu. Ayrıca ‘Bakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde belge konusu yatırımla sağlanacak katma değerin asgari yüzde 40 olması’ şartı da böyle bir katma değeri yaratması da tartışılan ikinci madde oldu.
Ne demişlerdi
TOFAŞ CEO’su Kamil Başaran: Stratejik yatırım olmadığı takdirde bizim gibi birinci ve ikinci bölgede olan sektörlerin teşvik anlamındaki avantajı yok gibi. Ayrıca katma değer konusu var. Şu anda otomotive baktığınız zaman zannetmiyorum ki, satılan araçlarda insanlar yüzde 40’lık bir katma değeri fabrika girdisi ile beraber oluşturabilsin. Biz ipad üretmiyoruz ki bu kadar katma değer sağlayalım. Böyle bir şey olsa, biz bunun gibi tesisleri her tarafta açmaya hazırız.
FORD Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün: 1 milyar dolarlık yatırım yapıyoruz. Ancak incelemeler sonrası ‘Stratejik yatırımlar’ kapmasına giremediğimiz için devletten büyük destek alamıyoruz. Biz bu kapsamda ancak büyük ölçekli yatırımlar teşviğine başvurduk. Ama bu teşvik de zaten son 4 yıldır var olan yatırım teşviğinden farklı ilave bir şey getirmiyor.” Hürriyet

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.