DODD-FRANK MI, SPK YASASI MI?

Geçen hafta bahsettiğimiz Dodd-Frank Wall Street Reform ve Tüketiciyi Koruma Yasası, ABD Başkanı Obama tarafından da imzalandı ve yürürlüğe girdi. Yasada finansal kuruluşların yanı sıra halka açık şirketlere ilişkin düzenlemeler de mevcut. Yasa birçok konuda doğrudan kural koyma yerine SEC'ye (ABD'nin Sermaye Piyasası Kurulu) düzenleme yapma görevi veriyor: - Bundan sonra ABD'deki halka açık şirketler, yöneticilere ödenecek ikramiyeleri bağımsız bir komiteye onaylatmakla yükümlü olacaklar. SEC de bağımsız komite kurmayan şirketlerin borsa kotundan çıkarılmasına yol açacak, borsaları bağlayıcı bir düzenleme yapacak. Yasa, ayrıca söz konusu bağımsız komiteye, bağımsız danışman ve hukuk müşaviri atama ve bu danışmanların ücretlerini belirleme yetkisi de veriyor. Bu şekilde bağımsız komite tarafından atanan danışmanların ücretlerini ödemek ise şirketin yükümlülüğünde olacak. - Yöneticilere haksız olarak ödenen ikramiyelerin geri alınması (clawback) da yasa ile zorunlu tutulmuş. Enron skandalı sonrası çıkarılan Sarbanes-Oxley yasasında bu yükümlülüğün yalnızca CEO'lar için getirilmiş olduğunu hatırlatalım. Bu arada belirtelim ki bağımsız komite kurmayan şirketler gibi haksız ödenen ikramiyelere ilişkin düzenlemelere uymayan şirketler de borsa kotundan çıkarılacak. - Şirketin devralınması (take-over) veya birleşmesinin (merger) görüşüleceği hissedarlar toplantısında söz konusu işlemlerle ilgili olarak şirket yöneticilerine sağlanan menfaat ve ödenecek tazminatların (golden parachute compensation) hissedarlara açıklanması zorunluluğu getirilmiş. - Yasa, şirket için bağlayıcı olamasa da devralama-birleşme ve ilgili konularda yöneticilere ödenecek ikramiyelerin hissedarların oyuna sunulması şartı getiriyor. Yöneticilere ödenen ikramiyelerin en az üç yılda bir oylanması gerekiyor. (Say on pay) Yasa, SEC'ye yöneticilere ödenen ikramiye ile şirketin mali durumu arasında uyum olup olmadığını ortaya koyacak kamuoyu aydınlatma yükümlülüklerini düzenleme görevi de veriyor. - Yasa ile sermaye piyasası ile ilgili sahtekarlıkları ihbar eden şirket çalışanlarının (whistleblower) işten atılmaları ve menfi muameleye tabi tutulmaları yasaklanmıştır. Ayrıca SEC, sorumluların bir milyon dolardan fazla para cezasına çarptırılmasıyla sonuçlanan bir olayda, tahsil ettiği ceza tutarının yüzde 10 ile yüzde 30'u arasında değişen bir kısmını ihbarda bulunanlara ödeyecektir. Bu arada SPK da bu hafta içinde, İMKB'de işlem gören hisselerin fiili dolaşımın büyüklüğüne göre A, B ve C olmak üzere üç gruba ayrılması ve her bir gruba farklı işlem esaslarına tabi tutulmasına ilişkin bir karar aldı. Bu kararın hayata geçmesi için İMKB'nin bu doğrultuda bir düzenleme yapması gerekecek. ABD'de ancak üzerinde çok uğraşılan ve konuşulan bir yasa ile SEC'ye borsaları bağlayıcı düzenleme yapma görevi verilirken SPK'nın benzer bir görevi yeni bir kanun olmaksızın İMKB'ye verdiği görülüyor. Peki, SPK'nın mevcut mevzuata göre İMKB'ye böyle bir görev veren bir karar alma yetkisi var mı? Halil Doğru-Referans

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.