Doların yükselişi nereye kadar sürecek?

BORSAGUNDEM.NET – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Döviz piyasaları on yıla yakın süredir güçlenen doların hakimiyetinde ilerliyor. Ancak bu hakimiyetin ne kadar devam edeceği tartışma konusu.

ABD Doları bu yıl birçok yatırımcının düşündüğünün aksine arkasına güçlü bir rüzgar aldı. Wall Street Journal’ın haberine göre yatırımcılar faiz indirimlerinin doları zayıflatmasını bekliyordu. Ancak inişli çıkışlı enflasyon verileri faiz indirimi beklentilerini karşılıksız bıraktı.

ABD Merkez Bankası’nın (FED) 2022 yılında başlattığı agresif faiz artışları sürecinde dolar rakibi para birimleri karşısında zirveye ulaşmıştı. Dünyanın en büyük ekonomisinin para birimi bu zirvenin altında işlem görse de tarihsel seviyelere göre pahalı kalmayı sürdürüyor. Uluslararası Ödemeler Bankası’nın verilerine göre enflasyona göre düzeltilmiş rakamlara bakıldığında dolar ABD’de Richard Nixon’ın başkan olduğu ve altın standardının sona erdirildiği 1971’deki seviyesinden sadece %10 daha az değerli. WSJ haberine göre Dolar FED’in şahin merkez bankası başkanı Paul Volcker dönemini belirten 1980’lerden bu yana hiç bu kadar tutarlı bir biçimde güçlü olmamıştı.

1985’te dolar o kadar yükselmişti ki ABD’li yetkililer güçlü doların yerli üreticilere zarar verdiği konusunda endişelenmeye başlamıştı. New York’taki Plaza Hotel’de İngiltere, Almanya, Fransa ve Japonya yetkilileriyle yapılan amortisman anlaşması da bu sebepten gerçekleşmişti. 1988’de dolar gerçek değerinin üçte birini kaybetmişti.

WSJ yazarı Joe Sindreu’ya göre benzeri bir durum Donald Trump’ın kasım ayında başkan seçilmesi halinde daha küçük ölçekli olarak tekrar hayata geçebilir. Trump’ın ekonomi danışmanları geçmişte ABD’nin ticaret açığını daraltmak için daha zayıf bir doları savunmuştu. Danışmanlar doların özellikle düşük getirili Çin tahvilleri nedeniyle baskı altında olan yuan karşısında daha zayıf olması için çalışıyordu.

Ekonomi yazarına göre daha da önemli bir konuysa ekonomik büyümenin ABD’nin sınırlarının ötesinde hızlanıyor olması. Bu tablo tarihsel olarak doların zayıflaması için gereken koşulları sağlıyor. Son ekonomik göstergeler Euro Bölgesi ve Japonya ekonomilerinin nihayet toparlandığını, Çin’deki ekonomik toparlanmanınsa ivme kazandığını gösteriyor. Pekin yuanı desteklemek için aktif olarak ekonomiye müdahale ediyor.

Tüm bu gelişmeler dolar bazlı yatırımcıların diğer varlıklara daha fazla para kaydırmayı düşünmeleri için iyi bir zaman olduğunu gösteriyor.

Doların düşüşü genellikle küresel ekonomik büyümeyi destekler. Ticari faturaların kabaca yarısı ve banka dışı borçların dörtte üçü dolar cinsindedir. Bu da özellikle gelişmekte olan ve kendi para birimlerinde borç almakta zorlanan ülkelerin ABD para biriminin ucuzlamasından destek alacağı anlamına gelir.

Zayıf bir dolar etkiden çok genişleyen ekonomik büyümenin bir tepkisi olsa da Sindreu bu tablonun uluslararası hisse senetleri piyasaları için boğa piyasası sinyali anlamını taşımayı sürdürdüğünü belirtiyor. Söz konusu hisse senetleri ise büyük oranda döngüsel ekonomiyle ilişkilidir. Ekonomi yazarı Avrupa bankalarının önümüzdeki tablo için iyi bir örnek olduğunu belirtiyor.

ABD dışı hisse senetleri 2008 Küresel Finans Krizi’nden bu yana rüzgarı pek fazla arkalarına alamadı. Doların enflasyona göre düzeltilmiş değeri 2009’un sonundan bu yana %35 yükseldi. Kuzey Amerika dışındaki gelişmiş piyasaları izleyen MSCI EAFE Endeksi bu süreçte ancak %200 getiri sağlayabildi. ABD borsalarının gösterge endeksi S&P 500 ise aynı zaman diliminde kabaca %500 getiri sağladı. Doların buhran dönemine girdiği 2020 ile 2021 ortalarında ABD hisse senetleri pandemi kazanımlarıyla desteklenen teknoloji hisseleri sayesinde tekrar şaşırtıcı derecede öne çıktı.

Tüm bu gelişmelerin ardından yatırımcılarsa anlaşılır bir şekilde tüm yumurtalarını ABD’nin sepetine koymaya şartlandı.

Elbette, doların geçmişe kıyasla yüksek reel döviz kuru biraz aldatıcı olabilir: Enflasyona uyum sağlamak zordur, çünkü çoğu ticari ürün sınır ötesi alınıp satılmaz. Küresel ticarette büyük bir etkiye sahip olan enerji varlıkları söz konusu olduğunda ise ABD, 2010'lardaki kaya gazı devrimi sayesinde net ithalatçıdan net ihracatçı konumuna geçti.

Ek olarak, Washington'un son zamanlarda sanayi politikasına dönüşü, ABD'ye doğrudan yabancı yatırım dalgasını tetikledi. Ekonomik teori, Washington tarafından uygulanan son tarifelerin para birimini yükseltmesi gerektiğini öngörüyor ve son araştırmalar bunu bir dereceye kadar destekliyor.

Ancak Sindreu’ya göre tarih asla kesin olarak aynı biçimde tekerrür etmez. Dolayısıyla yatırımcıların Plaza Anlaşması’nın benzeri bir dolar satışı beklememesi gerekiyor. Ancak ABD Doları’nın sonsuza kadar yükselebileceğini varsaymak da bir o kadar yanlış.

Küresel merkez bankaları dolar istiyor

Amerikan tahvil piyasası FED'e alarm veriyor

JPMorgan: Hisse senetleri bu yaz duvara çarpabilir

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.