Enflasyonun BİST'e etkisi

TÜFE Ekim ayında aylık %1,80 yükselişle ile beklentilerin (beklenti: %1,34) üzerinde geldi. Yıllık olarak ise 12 aylık TÜFE %7,71 olarak gerçekleşti. TÜFE’de aylık en yüksek artış %9,96 ile ayakkabı grubunda yaşandı. Gıda ve alkolsüz içeceklerde %3,91, ev eşyasında %1,58, lokanta ve otellerde %0,94, eğlence ve kültürde %0,62 artış gerçekleşti. Aylık en yüksek düşüş ise %0,73 düşüşle alkollü içkiler grubunda gerçekleşti. Yıllık en yüksek artış ise %14,30 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda yaşandı. TÜFE’de yıllık enflasyon Ağustos 2012 seviyesine yükseldikten sonra TCMB’nin öngörüleri doğrultusunda baz etkisiyle birlikte Ekim ayında sınırlı da olsa yıllık olarak geriledi. Ancak enflasyon oranları TCMB’nin yılsonu ortalama beklentisi olan %6,8’den halen çok uzakta seyrediyor. Trend olarak incelendiğinde ise TÜFE’de oluşan yükseliş trendi geçerliliğin koruyor. Trendin tekrar düşüşe yönüne geçtiğini görmemiz için yıllık enflasyonun %7,3 seviyesi altına indiğini görmemiz gerekiyor. TÜFE’de geçen seneki baz etkisi göz önüne alındığında yıl sonunda enflasyonun TCMB hedefi olan 6,8 seviyesine yaklaşmasının güç olduğu görülüyor.

TÜFE ve ÜFE arasındaki yıllık enflasyon farkları incelendiğinde, TÜFE’nin yıllık olarak ÜFE’den yüksek olduğu ve farkı açtığı dönemlerde BIST’te orta ve uzun vadeli yükseliş trendlerinin oluştuğu görülüyor. Tam tersine farkın kapanarak yıllık olarak ÜFE’nin TÜFE oranları üzerine çıktığı nokta da ise BIST’te düşüş trendi başlıyor ve negatif fark arttıkça düşüşler hızlanıyor. Bunun en temel sebebi TÜFE ve ÜFE enflasyon oranları arasındaki farkın tüketici ve üretici rantları arasında aktarıma neden olmasıdır. TÜFE’nin yüksek, ÜFE’nin düşük olduğu dönemlerde üreticilerin maliyetleri daha düşük hızda artarken, tüketici fiyatları daha hızlı yükseldiği için üreticilerin kar marjı daha yüksek olmaktadır. Bu da tüketici rantından, üretici rantına bir aktarım sağlamaktadır. Bu da şirket karlılıklarına orta vadede olumlu katkı sağlamaktadır. Bu dönemde sadece üretim yapan sanayi şirketlerinde değil banka karlarında dolaylı olarak artış olduğu görülmektedir. (Üretici ve tüketici rantıyla ilgili genel tanımlaya raporun sonunda yer verilmiştir.) Ayrıca TÜFE enflasyonu Türkiye’de direkt iç taleple de alakalı olduğundan TÜFE’nin ÜFE’den yüksek olması yurtiçi talebinde yüksek olduğunu işaret etmektedir.

BIST’in hareketleri incelendiğinde Mayıs enflasyon verisi sonrası endeks ile TÜFE-ÜFE arasındaki spread ’de uyumsuzluk oluştu. Şubat-Mayıs arasında TÜFE-ÜFE farkı yatay seyrederken endeksin yeni yükselişler yaparak yeni zirveler oluşturması negatif bir uyumsuzluk oluşturdu. Başka bir ifadeyle endeks yeni zirveler yapmasına karşın iki enflasyon oranı arasındaki spreadın son 3-4 ayda yeni zirvelere gidememesi BIST endeksi için bir düşüş trendinin gerçekleşebileceğine işaret etmiştir. Önceki bültenlerde de değindiğimiz gibi bu uyumsuzluk sonrası BIST’te sert bir düşüşün gerçekleştiğini görüyoruz. İki enflasyon oranı arasındaki fark yıllık olarak sıfıra yaklaştıkça BIST’te de yeni düşükler görülmeye başlandı. Spread daralmaya devam etmesine karşın halen pozitif seviyede seyrediyor. Mayıs ayından itibaren hızla düşüşe geçen TÜFE-ÜFE arasındaki spread’in 0,94’e kadar gerilediği görülüyor. Yıl başında bu spread %5,43 civarındaydı. Spread sıfır altına inmedikçe uzun vadeli trend düşüş yönüne dönmeyecektir. Döviz kurundaki yükselişin ÜFE’ye geçiş genliği TÜFE’ye oranla daha yüksek olduğu için TL’deki değerlenme TÜFE ve ÜFE arasındaki yıllık farkı tekrardan yükseltebilir. Ancak kısa vadede TL’deki değer kaybı halen devam ediyor. Farkın tekrardan yükselmeye başlaması BIST için toparlanmaya ve tekrardan yükseliş eğilimin oluşacağına işaret edecektir. Farkın kapanarak, ÜFE’nin yıllık olarak TÜFE üzerinde seyretmesi ise BIST için uzun vadeli düşüş trendine işaret edecektir. Ocak 2013’de %5,43 seviyelerine kadar yükselen yıllık TÜFE-ÜFE farkı şuan %0,94 seviyesine kadar gerilemiştir.

Yukarıdaki son grafikten de görülebileceği gibi TÜFE-ÜFE farkının sıfırın üzerinde olduğu dönemlerde BIST’in uzun vadeli yükseliş trendinde olduğu spread ‘in zirve yapmasından sonra düşüşe geçmesiyle BIST’te zirve oluşumu gerçekleşip düşüş trendinin başladığı görülmektedir. Farkın azalarak tekrar sıfır altına inmesi ile (yani ÜFE’nin yıllık olarak TÜFE üzerinde seyrettiği dönemlerde) ile birlikte ise BIST’te orta ve uzun vadeli düşüş trendlerinin oluştuğu görülüyor. Başka bir ifadeyle BIST’te yükselen trendin teknik olarak aşağı kırıldığı görülüyor.''
ASYA YATIRIM ARAŞTIRMA

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.