GLOBAL'E İNANILMAZ KIYAK

Rekabet Kurulu bu kararı ile mutlak hakim durum yaratan bir birleşme ve devralmaya izin veriyor. Rekabet Kurulu, kruvaziyer liman işletmeciliği sektöründe ülke geneli piyasasında hakim durum (tekelleşme) yaratan ve Ege Bölgesi’nde ise mevcut mutlak hakim durumu daha da güçlendiren Global’e, Bodrum Limanı’nı işleten şirketin de yüzde 60’ını devralmasına izin vererek sektörde rekabeti ortadan kaldıran bir kararın altına imza attı. Türkiye kruvaziyer liman işletmeciliği sektörü 10 bin yolcu taşıma kapasitesine ve 2007 yılı için 17 milyon dolar ciroya sahiptir. Bu sektörde 2007 yılı itibarı ile pazar payı dağılımı şöyle: Kuşadası limanı yüzde 36, İzmir limanı yüzde 22 ve İstanbul limanı yüzde 27. Global hakim durumda Global Liman İşletmeleri AŞ, Kuşadası Limanı’nda yüzde 73, Antalya Limanı’nı işleten şirkette ise yüzde 40 ile en büyük ve hakim ortak, İzmir Limanı’nı 49 yıllığına alan Global-Hutchison-DB-Ege İhracatçılar Birliği konsorsiyumunun da yüzde 46 hissesi ile en büyük hakim ortağı. Global Liman İşletmeleri A.Ş. bu kez ERS İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş.’nin Bodrum Liman İşletmeleri A.Ş.’de sahip olduğu yüzde 60 oranındaki hissesini devralmak üzere Rekabet Kurulu’na izin başvurusunda bulunuyor. Rekabet Kurulu bu konuyu incelemek üzere uzmanlarını görevlendiriyor. Uzmanlar inceleme sonucunda “bu devralma gerçekleşirse hem ülkenin tamamında, hem de Ege bölgesinde Global Liman İşletmeleri A.Ş. sektörde ‘hakim duruma’ (tekel) geçer, bu nedenle izin verilmemesi gerekir” diye rapor hazırlıyor. Raporu görüşen Rekabet Kurulu, uzmanların bu görüşünü yeterli bulmuyor ve “nihai inceleme” kararı vererek daha detaylı bir inceleme istiyor. Uzmanlar: İzin verilemez Rekabet Kurumu uzmanları nihai inceleme sürecini de tamamlıyor ve hazırladıkları raporda detaylı görüşlerini açıklayarak, sonuç bölümünde “Global’in Bodrum Limanı’nı işleten şirketin bu hisselerini satın almasına izin verilirse hem ülke genelinde, hem de Ege Bölgesi’nde hakim durumu daha da kuvvetli hale gelir ve sektörde rekabet ortadan kalkar” diyerek izin verilmemesini öneriyor. Peki Rekabet Kurulu bu rapor karşısında ne karar alıyor dersiniz? Danıştay ve Yargıtay kökenli iki hukukçu üyenin muhalefetine rağmen devir işlemine oy çokluğu ile izin verilmesine karar veriyor. Rekabet Kurulu’nun çok tartışılacak bu kararının gerekçesi “4054 sayılı Rekabet Kanunu’nun 7. maddesi uyarınca bu işlem sonucunda hakim durum yaratılması veya hakim durumun güçlendirilmesi ve böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılması olmadığından izin verilmesi” şeklindedir. Bu birleşme ve devralma işleminin tabi olduğu 1997/1 nolu tebliği hazırlayan ve Resmi Gazete’de yayınlatan Rekabet Kurulu’nun Kurucu Başkanı olarak “hakim durum yaratmaz” diyen ve altında Kurul Başkanı ile çoğunluk üyelerinin imzaları bulunan bu kurul kararına katılmak mümkün değil. Ve bu zorlama bir karardır. Eğer bu işlemde hakim durum yok ise, kurulun gündemine bugüne kadar gelen hiçbir birleşme ve devralma işleminde hakim durum yok demektir. Rekabet Kurulu’nun bu izninden sonra Global Liman İşletmeleri kruvaziyer liman işletmeciliği sektöründe ülke genelinde yolcu sayısının yüzde 64’ünü, gemi sayısının ise yüzde 57’sini elinde bulundurarak “mutlak hakim durumda” olduğu tartışılmaz. Karar Danıştay’a taşınabilir Kuşadası, İzmir, Antalya ve Bodrum bölgesel pazarında ise; yolcu sayısında yüzde 90, gemi sayısında ise yüzde 85 pazar payı ile hakim durumu daha da güçlendirmiştir. Bu pazar payları hakim durum yaratmıyor ise, Rekabet Kurulu’nun başka birleşme ve devralmalarda yüzde 25 pazar paylarına izin vermediği kararlara kimler imza attı, doğrusu merak ediyorum. Rekabet Kurulu’nun bu kararı, Rekabet Kanunu’nun 7. maddesine ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan 97/1 nolu tebliğe açıkça aykırıdır. Kurul bu zorlama kararını verirken muhtemelen, nasıl olsa bu birleşme ve devralmanın başka tarafı yok, kimse bu karara Danıştay nezdinde itiraz etmez diye düşünmüştür. Ancak bu düşünce de yanlış. Bu karardan etkileneceğini öne sürecek turizm şirketleri, yolcular veya sivil toplum örgütleri Rekabet Kurulu’nun bu kararını Danıştay’a götürebilir. PROF. AYDIN AYAYDIN/VATAN

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.