Korku ortamında borsalar

Bizim Menkul Değerler analistleri Kurumsal Finansman Kıdemli Uzman Halil Arslan ve Temur Kayhan, doktora çalışmasında kaleme aldıkları makaleyi Borsagundem.com okurlarıyla paylaştı. İşte, Borsa İstanbul’un kriz öncesi ve sonrası hareketinin nasıl değiştiğini inceleyen; Lehman krizi öncesi ve sonrası BİST 100, Dow Jones ve MSCI endeksleri arasındaki etkileşimin seyrini gözler önüne seren makalenin Türkçe özeti ve orijinal İngilizce metni…
LEHMAN KRİZİ ÖNCESİ VE SONRASI BIST100, DOW JONES VE MSCI ENDEKSLERİ ARASINDAKİ ETKİLEŞİMİN SEYRİ
‘’Lehman Brother’s şirketinin 2008 son çeyreğindeki batışı global finansal kriz açısından bir dönüm noktası olarak değerlendirilmiştir. Makaledeki temel hipotezler Lehman krizi öncesi Türk ekonomisinin gelişmekte olan ülke ekonomilerine göre daha kırılgan bir yapıya sahip olduğu görüşüydü. Bu durum finansal piyasalara BİST 100 getirisinin bir gün önceki getirisi ve Dow Jones Endeksi’nin bir gün önce gerçekleşen getirileri ile modellenebilmesine olanak sağlamasıydı. Türk ekonomisinin kırılgan yapısı, Türk finansal piyasalarına da yansımakta ve Borsa İstanbul, kendi dinamiklerine ek olarak sadece Amerika’dan gelecek haberlere odaklı hareket etmekteydi. Lehman’ın batışı sonrasında ise Türk ekonomisinin gelişmekte olan ve gelişmiş ülke ekonomilerine göre daha hızlı ekonomik büyümeler gerçekleştirmiş olması finansal piyasalara nasıl yansımaktaydı? BİST 100’ün getiri modellemesi bu durumdan nasıl etkilenmekteydi?
Çalışmadaki bir diğer hipotez, Lehman’ın batışı öncesi Amerikan borsalarının getiri modellemelerinin sadece kendi dinamiklerine göre gerçekleşeceği; Lehman’ın batışı sonrası ise gelişmekte olan ülke ekonomilerinin dünya ekonomisindeki ağırlıklarının kayda değer bir oranda artması ile bu durumun finansal piyasalara yansıyacağı ve Dow Jones’un getiri modellemesinde Lehman’ın batışı sonrasında gelişmekte olan ülke endekslerinin de getirilerinin yer alacağı varsayılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre Lehman’ın batışı öncesi bir gün önceki getirileri ile modellenen Dow Jones getirileri, Lehman’ın batışı sonrası bir gün önceki kapanışı ve MSCI Endeksi’nin getirileri ile modellenmektedir. Bu durum Lehman’ın batışı sonrası Amerikan piyasalarının Çin’den gelecek enflasyon haberlerine duyarlılığının arttığının ve Dow Jones’un küresel kriz sonrasında dünyada tek büyük finansal barometre olmaktan çıktığı anlamına gelmektedir.
Çalışma öncesi hipotezlerde yer almayan ama çalışma sonuçlarında görülen bir diğer çıkarım ise 3 borsanın da (BIST 100, DOW, MSCI) günlük getirilerinin diğer tüm değişkenler sabit kalmak şartı ile bir gün önceki getirileri ile istatistiki olarak önemlilik derecesinde ters bir ilişki de yer almasıdır. Bu durum piyasalarda korku hakim olduğunda ya da korku haberlerinin yoğunlaştığı bir dönemin hemen sonrasında finansal piyasaların pozitif bir yükselişe geçtiği makale çalışmalarını desteklemektedir. Korku ortamının hakim olduğu bir ortamda yatırımcılar rasyonel çıkarımlarından vazgeçmekte ve daha duygusal davrandıkları için hisselerini satmaktadırlar. Ancak korku ortamı yatıştığında önceki durumda ulaşılan rasyonel çıkarımlar devreye girmekte ve borsalarda yükselişler görülmektedir.’’ 

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.