Petrol şokunu OPEC+ yumuşatacak

BORSAGUNDEM.NET – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Küresel emtia piyasaları yükselen petrol fiyatlarına kilitlendi. Yatırımcılar İsrail’in Tahran’ın füze saldırısına yanıt olarak İran’ın petrol altyapısını vurmaya karar verebileceğinden endişe ediyor. MarketWatch’un haberine göre ise piyasanın herhangi bir arz kaybını telafi etmeye yardımcı olabilecek önemli bir hava yastığı var.

Mizuho Menkul Kıymetler ABD Vadeli İşlemler Enerji Başkanı Robert Yawger, “OPEC+ İran’ın 1,7 milyon varil başına petrol düşüşünü telafi edebilecek günde 5,8 milyon varillik yedek kapasiteye sahip” açıklamasında bulundu.

Petrol İhraç Eden Ülkeler ve Müttefikleri Örgütü anlamına gelen OPEC+ iki aydan kısa bir süre öncesine kadar üretimi artırmaya hazırlanıyordu. Örgüt aralık ayından itibaren günlük 180 bin varillik kısıtlamayı gözden geçirerek 2,2 milyon varillik günlük üretim kapasite sınırını kademeli olarak kaldırmayı planlıyordu.

OPEC+ bu kararı eylül ayı başlarında aldı ve söz konusu dönemde henüz İran ve İsrail arasındaki ipler bugünkü kadar gerilmemişti. Bununla birlikte, İran'ın üretimi önemli ölçüde kısıtlanırsa, varlık yönetimi firması SPI’ın Yönetici Ortağı Stephen Innes’e göre eksik varillerin yerine konulması "bir düğmeyi tersine çevirmek kadar basit olmayacak.” Innes savaşın harap ettiği tedarik zincirinin petrol ticaretine daha büyük engel oluşturduğunu ve bu engellerin aşılmasının zaman aldığını söyledi.

Innes’e göre son dönemde petrol fiyatlarını yükselten asıl konu İran’ın füze saldırıları değil. Emtia uzmanı, “İsrail’in nasıl misillemeye yapabileceğine dair belirsizlik herkesi tedirgin ediyor. Anlık fiziki hasarı unutun. Asıl havai fişekler İsrail’in İran’ın ekonomik şah damarı olan petrol üretimini hedef alması durumunda ortaya çıkacaktır” dedi.

Bu ihtimal aynı zamanda piyasalarda kısa süreli oynaklığın da asıl sebebi olabilir. Innes, “İsrail İran’ın petrol endüstrisini felce uğratırsa küresel piyasalar yetişmek için çabalamak zorunda kalacak” uyarısında bulundu.

Petrol fiyatları küresel arza yönelik tehditlerin artmasıyla yükselişini sürdürüyor. Çarşamba günü itibariyle aralık ayı teslimatlarına ilişkin Brent ham petrolün varil başı fiyatı 34 sent yükselerek 73,90 dolara ulaştı. Kasım ayı teslimatları için Batı Teksas ham petrol fiyatları ise varil başına 70,10 dolardan işlem gördü. Her iki petrol göstergesi de son iki haftanın zirvesinde işlem görüyor.

Yine de bazı sektör analistleri petrol piyasasının şu anda ek varil desteğine çok fazla ihtiyaç duymadığına işaret ediyor. Brent ve Batı Teksas petrol fiyatları hem yıllık bazda hem de 12 ay öncesine kıyasla negatif kalmaya devam ediyor.

Orta Doğu'daki arzla ilgili endişeler, özellikle Çin söz konusu olduğunda, petrol talebinde küresel bir yavaşlama beklentileriyle tam bir tezat oluşturuyor.

Mizuho'dan Yawger, Çin talebinin yıllık bazda yaklaşık %3 düştüğüne dikkat çekti, "Piyasanın daha fazla varile ihtiyacı yok. Çin, yıllardır küresel talebin büyüme motoru olmuştur. Ancak ekonomi soğudukça ve tüketici giderek daha fazla elektrikli araçlara yöneldikçe o eski günler sona ermiş olabilir" açıklamasında bulundu.

Bu arada OPEC+, çarşamba günü yaptığı açıklamada, üyelerinin geçmişteki aşırı üretimi telafi etmelerinin önemli olduğunu açıkça belirtti. OPEC+ izleme komitesi, Irak, Kazakistan ve Rusya'nın eylül ayı için sunulan programlara dayanarak aşırı üretim için "tam uyum ve telafi koşulları oluşturduklarını” doğruladıklarını söyledi. Komite, üç ülkenin eylül çıktılarını tartışmak ve ağustos ayında aşırı üretimi içeren revize edilmiş telafi planları sunmak için teknik çalıştaylar olduğunu bile söyledi.

Innes OPEC+ üyeleri için, “Üreticiler kurallara bağlı kalırlarsa pastalarını alıp yiyebilirler. Şans da onların yanında. Çin ekonomik teşvikleri anakaraya akmaya hazırlanıyor ve çok ihtiyaç duydukları desteği sağlıyor” ifadelerine yer verdi. Emtia uzmanı tüm bu tabloya ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz indirimlerinin de eklenmesiyle petrol piyasasının ihtiyaç duyduğu iyimserliğin sağlanabileceğini sözlerine ekledi.

Bazı analistler, İsrail'in İran'ın petrol altyapısına doğrudan zarar vereceği ihtimaline şüpheyle yaklaşıyor.

Bağımsız bir enerji uzmanı ve Energy Outlook Advisors'ın Yönetici Ortağı Anas Alhajji. İsrail'in İran'a misilleme yapması durumunda, petrol tesislerini veya limanları değil, rafinerileri hedef alacağını söyledi. Bunun nedeni, rafinerilerden elde edilen çıktının evsel kullanım için harcanması.

Alhajji, İsrail'in petrol tesislerini veya ihracat terminallerini hedef alması durumunda daha yüksek petrol fiyatlarının ikilem yaratacağını söyledi. Zira ABD başkanlık seçimlerinden önce daha yüksek petrol fiyatları görmek istemeyen Biden yönetimi İsrail’in böyle bir hamlesine sinirlenebilir.

Ayrıca Mizuho'dan Yawger, İsrail İran'ın petrol altyapısına saldırması halinde OPEC+’ın kayıpları telafi edebilecek bol miktarda fazladan üretimi olduğuna inanıyor.

IEA: Küresel doğalgaz talebi önümüzdeki yıl zirveye ulaşacak

ABD'nin ticari ham petrol stoklarında 3.9 milyonluk artış

Petrol fiyatları yükselmeye devam ediyor

EPDK'dan petrol piyasası lisans yönetmeliğine revize!

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.