Temettü bir pazarlama yöntemi mi?

Payları borsada işlem görmeyen halka açık şirketlere dağıtabilir kardan yüzde 20 temettü verme şartının, borsada işlem  gören firmalara getirilmemiş olmasını yetersiz buluyorum. Sermaye Piyasası Yatırımcıları Derneği (SPYD) Başkanı Arif Ünver, SPK’nın ocak ayında çıkardığı Kar Payı  Tebliği’ni bu sözlerle eleştiriyor.  Ünver, buna rağmen umutlu olduğunu belirterek, süreç içinde temettü zorunluluğunun borsada işlem gören firmaları da kapsayacak şekilde genişleteceği beklentisini taşıyor. Sermaye Piyasası şekilde genişleteceği beklentisini taşıyor.

Fortune'dan Zeynep Aktaş'ın hazırladığı habere göre, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ise borsada işlem gören firmaların temettü politikasına müdahil olmak istemiyor. Şüphesiz bunda geçmiş yıllarda getirilen temettü  zorunluluğuna rağmen, firmaların verdiklerini bedelli sermaye yoluyla geri almasının etkisi olsa gerek. Temettü zorunluluğunun uygulamada bir şekilde delindiğini gören kurul, sonraki yıllarda yumuşamaya  gitmiş ve temettünün bedelsiz sermaye artırımı şeklinde de verilmesini kabul etmişti. Kar Payı Tebliği’nin dayanağı olan Sermaye Piyasası Kanunu da kar payı dağıtımında firmaların kararlarına öncelik tanıyor. Şirket genel kurullarınca belirlenecek dağıtılmasını istiyor. Gerekçe, şirketlere finansal yapıları ve yatırım  planlarına uygun hareket etme kabiliyeti kazandırabilmek. Yatırımcılar ise bu noktada temkinli  ve meseleye hiç de kanun koyucu kadar iyimser bakmıyor. Onlara göre şirketler temettü konusunda her zaman isteksiz oldu. Zorunlu oldukları  yıllarda  dahi temettü  vermeyen firmaların , serbest kaldıklarında daha da ayak direteceğine, kurumsallaşmış firmaların dışında temettünün biteceğine inanıyorlar. Esasen borsada bulunun 406 şirketten sadece 59 firmanın düzenli temnettü verdiği düşünüldüğünde, eleştirinin  haklı bir tarafı da olduğu görülüyor.

SPK Eski Başkanı Ali İhsan Karacan ise şirketlerin kar dağıtım politikasına SPK’nın karışmasını doğru bulmuyor. Bu düşüncesini geçmişte  hayata da geçirmiş ve başkanlık yaptığı dönemde, firmaların karlarının en az yarısını dağıtma zorunluluğu kuralını kaldırmıştı. Ona göre şirketler temettü dağıtımını bir pazarlama ve halka ilişkiler politikası olarak kullanabilirler. Beklentileri karşılayacak yeterlilikte kar payı dağıtmayan firmaların, piyasada yaptırım ile karşılaşacağını ve  yatırımcıların bu tür hisselere ilgi göstermeyerek piyasa koşullarında şirketi cezalandırabileceğini düşünüyor.

Şüphesiz her iki bakış açısının da haklı yönleri bulunuyor. Piyasaya baktığımızda da her iki düşünceye dair örneklere rastlamak mümkün. Kurumsal ve yabancı yatırımcılar alım yaparken temettüyü kriterleri arasında görüyor. Ve buna göre hareket ediyorlar. Bunun en somut örneği spor kuruluşlarının ilgili işlemleri olsa gerek. Spor şirketlerinin kar payı dağıttığı yıllarda yabancı fonların bu hisselere ilgisi üst  seviyede olurken hisseler de tavan fiyatları görmüştü. Ancak sonradan gider yaratan faaşiyetlerin de spor firmalarının bünyesine alınmasıyla birlikte şirketlerin temettü verme koşulu ortadan kalktı. Fonlar bu hisselerden uzaklaşırken hissler tarihi dip seviyelerine geriledi.

Diğer yandan, bireysel yatırımcıların uzun vadeli alım kriterlerinden olan temettü dağıtımını göz ardı etmesi, yaşadığı mağduriyeti süreklileştirirken piyasadan soğumasına neden oluyor. Piyasada kazanma koşulunun bilinçli yatırımdan geçtiği daha net ortaya çıkıyor.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.