Trump sonrası ABD ekonomisi nereye gider?

New York Times’ın 12-13 Kasım sayısındaki baş yazıda yeni ABD Başkanı Trump’a tavsiye, nefretten vazgeçmesi, 'racism' ve 'xenophobia' gibi kendisine oy kazandıran ama topluma zararlı hislerden uzak durması idi.

Başyazıyı okuduktan sonra, aynı gazetede, bir de Steven Rattner adlı işadamının ekonomi konusundaki tavsiyeleri ve ikazları dikkatimi çekti. Rattner’in yazısını kısaltarak özetini sütuna aktarıyorum.

Rattner der ki Trump’ın ekonomi konusunda spesifik plan detayları ve tercihleri henüz bilinmiyor ama, seçim öncesi konuştuklarına bakılırsa, ithal mallarının fiyatlarının artacağı, faizlerin yükseleceği, enflasyonun önemli boyutta artacağı ve de servetin en zenginlere aktarılacağı açıkça gözüküyor.

Trump Meksika’dan ithalata yüzde 35 vergi, Çin’den ithalata ise yüzde 45 vergi koyacağını açıklamıştı. Bu ithal malların fiyatını arttıracak ve en fakir olan mavi yakalı çalışanlara, bu arada da kendisine oy vermiş olan imalat sanayi çalışanlarına zarar verecek bir adım olacak. Çünkü zaten yavaşlamakta olan global dış ticareti daha da yavaşlatarak, fiyatlarını da artırarak, hem ABD, hem de dış alemde büyümeyi yavaşlatacak.

Peterson Institute For International Economics tarafından yapılan bir araştırma, dış ticaret savaşı nedeniyle , ABD’de 5 milyon kadar iş kaybı ve de ABD’de resesyon riski olabileceğini hesaplamış.

Trump’ın temel ekonomik önlemi 5.8 trilyon dolar vergi azaltması. Ama bu fonu almak için hangi harcamaları kısacağını söylemiyor. Hatta savunma harcamaları ile altyapı harcamalarını da arttıracağından bahsediyor. Diğer taraftan da temel ekonomi danışmanı yardımcısı Paul Ryan’ın tercihlerinin tersine, sağlık ve sosyal güvenlik desteklerini azaltmayacağını da ekliyor.

Vergi indirimi kendi başına yapılırsa, Amerikalılara harcayacak ek fon kalır. Ama Tax Policy Center tarafından yapılan araştırmalara göre 2025 yılında Trump’ın vergi indirimlerinin yüzde 51’i en yüksek gelirli yüzde 1’gidecek!

Diğer taraftan Trump bazı kanuni kuralları da değiştirecek. Sanayi şirketleri çevre ile ilgili kuralları, finansal kuruluşlar ve de özellikle büyük bankalar ise, örneğin Dodd-Frank kanununu değiştirmeye çalışacaklar.

Diğer taraftan hem Trump hem de Ryan, “Affordable Care Act” adlı 20 milyon kadar Amerikan vatandaşına yardım eli uzatan yardım kanununu bitirmek arzusundalar.

Trump’ın kafasına en çok takılan da göçmen konusu. Meksika hududuna duvar yapma veya yeni Müslüman göçmenleri kabul etmemek ve evrakları tam olmayan göçmenleri yurtdışına çıkartmak gibi yaklaşımlar ise çalışan sayısını azaltarak GSYİH sayısında 1.6 trilyon dolar kadar bir azaltma yaratabilir. Resesyona bile neden olabilir de deniyor. İstenmeyen göçmenleri salt hudut dışına atmak bile 400-600 milyar dolar kadar maliyete mal olur hesabı da var.

Trump’ın çelişkili önlem tercihleri, göreve gelince daha yakından incelenip kesin sonuçlar görülürse, resesyon olmasa bile daha yüksek enflasyon ve daha yüksek faiz hadleri yolda diye düşünülmesi lazım.

Sonunda, şu anda elimizdeki bilgilere dayanarak söylenebilir ki, Trump dönemi zenginleri daha zengin edecek ve de kendisine oy verdiği bilinen orta ve alt sınıf gariban ABD vatandaşları ise paradoksal bir şekilde ,geride kalacaklar gibi gözüküyor.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.