TURKCELL'DE NELER OLUYOR?

17 yıl önce kurulan, 1998 yılında 500 milyon dolar ödeyerek GSM lisansı sahibi olan Turkcell, aynı zamanda 34 milyon abonesiyle (2010 Haziran resmi rakam) Türkiye’nin en büyük GSM operatörüdür. Pazar payı yüzde 55’dir… (Vodafone yüzde 26, Avea yüzde 19 ile pazarın diğer oyuncuları…) *** Şirketin 2010 yılı 6 aylık pazarlama satış ve dağıtım giderleri 828 milyon TL. Yıllık 2 milyar TL’ye yaklaşan bu bütçenin yüzde 20’sinin reklama harcandığı dikkate alınırsa “etkinliği” tartışılmaz bir şirket profili ile karşılaşırsınız. İMKB ve ABD Borsası’nda işlem gören ve piyasa değeri 17 milyar dolar olan şirketin kar rakamları da değeri gösteriyor. 2010 yılının ilk altı ayında net karı 800 milyon TL civarında. Ve dağıttığı temettü ile ana ortaklarını besleyen, onların gücüne güç katan bir şirketten bahsediyoruz. Peki bu şirkette ne oluyor? Neden olağanüstü genel kurul yapılmak istendi? Ve bu toplantı neden iptal edildi? Ve ortaklar arasında nasıl bir kavga yaşanıyor? Ve hükümet neye sessiz kalamadı? *** Bu soruların yanıtını anlamak için öncelikle Turkcell’in ortaklık yapısını anlamak gerekiyor. Üç ana ortak var: Birinci ortak İsveç, Finlandiya devletinin de ortak olduğu Teliasonera… Sonera’nın payı yüzde 37.1, Mehmet Emin Karamehmet’in kurduğu Çukurova’nın 13.3, Rus işadamı Mikhail Fridman’ın şirketi Alfa’nın yüzde 13.2 payı var. (Alfa grup, Ukrayna Rekabet Kurumu ile yaşadığı sıkıntılar nedeniyle elindeki hisselerin yüzde 4,26’sını Nadash ve yüzde 3.97’sini de HSL adlı yine Fridman’ın kontrolündeki şirketlere devretti. Ve bu devir, aynı zamanda Çukurova Grubu ile süren davanın seyrine göre iki ortak arasında ciddi bir sıkıntı yaşatabilecek niteliğe büründü.) *** Buraya kadar okuyanlar kolaylıkla Turkcell genel kurulunda ortaklar arasında nasıl bir sorun olabilir ki sorusunu soruyordur. Genel kurul başlar, herkes hissesi oranında parmak kaldırır ve yönetim kurulu seçilir ve en büyük payı olan şirketi yönetir… Öyle değil. Çünkü bu şirketler doğrudan Turkcell’in hissedarı değiller. Hissedarlar Türkcell’i kurdukları başka şirketler kanalıyla yönetiyor. Örneğin, Turkcell’i yönetecek 7 üyeyi, yine Turkcell’in yüzde 51’ine sahip bir Turkcell Holding seçiyor. Kısa bir zaman öncesine kadar Turkcell Holding’in yüzde 51’i Çukurova Grubu’na bağlı CTH, yüzde 49’u ise Sonera’ya aitti. *** İki ortak (Sonera ve Çukurova) Turkcell Holding’i kurarken, aralarında bir sözleşme imzaladı. Buna göre, Turkcell yönetimine 2 üye Sonera’dan, biri bağımsız 5 üye de Çukurova grubundan atanacak… Sözleşmede bir de ceza şartı var: Anlaşma maddelerine uymayan ortağın elindeki Turkcell Holding hissesi, o günün piyasa değerinden diğer ortak tarafından satın alma hakkı doğuracak... Bir başka gerçek: Turkcell İletişim’in halka açık hisselerini de toplasanız, yönetimini belirleyecek tek bir şirket var Turkcell Holding… Ve asıl kavga, tartışma, uluslar arası davalar Rusların hakimiyet savaşı, Sonera’nın Rus Alfa ile işbirliği hep yukarıdaki çatı şirketinde gerçekleşiyor… *** Bu çatı şirketinde işler ne zaman karıştı? Çukurova Grubu, Pamukbank’a el konulması ardından kamuya olan borçlarını ödemek için elindeki değerli şirketlerini (Yapı Kredi Bankası gibi) ve Turkcell hisselerinin de bir kısmını satmak zorunda kaldı. Sonera, Turkcell’deki hakimiyeti tek başına ele geçirmek için Çukurova grubu ile Turkcell holding hisselerini satın almak için pazarlığa oturdu. Çukurova Grubu, Sonera’yı fırsatçı ve düşük bir değerden şirketi satın almaya çalışmakla suçladı. Ve Rus Alfa Grubu ile el sıkıştı. Bu anlaşma Turkcell Holding’in yüzde 51’ine sahip CTH şirketinde gerçekleşti. CTH şirketinin yüzde 49’u Alfa’ya satıldı. Yüzde 51 ise yine Çukurova’ya ait CVA şirketinde kaldı… Çukurova Grubu Alfa’ya sattığı hisselerden (dolaylı olarak Turkcel’in yüzde 13.2’sine sahip) elde ettiği kaynak TMSF’ye olan borçlarını ödemek için yetmeyince, bu kez CVA şirketini de (Turkcell İletişim’ın yüzde 13.8’ine sahip) Alfa’ya rehin olarak verdi. (Biliyorum aklınız karışmaya başladı. Grafik belki faydalı olabilir.) Alfa ile Çukurova arasında onlarca maddelik bir hissedarlık sözleşmesi imzalandı. Buna göre, Çukurova Grubu, Turkcell Holding kanalıyla Turkcell İletişim’in yönetimine atayacağı 5 üyeden ikisini Alfa’dan seçecek… Ayrıca teminat vererek aldı krediyi zamanında ödeyemezse şirket (CVA) Alfa’ya geçecek… Bu tablonun (kavgaları, davaları bir kenara bırakırsanız) özeti şudur: Milyonlarca abonesi olan Turkcell İletişim’i yönetecek 7 üyeden 2’si Sonera’dan, 2’si Alfa’dan 2’de Çukurova Grubu’ndan seçilecek. Bir kişi de bağımsız üye olarak atanacak(tı). Şirkettin stratejik kararlar 5 üye ile alınacağından bağımsız üyenin tavrı daima belirleyici olacak… Burada durayım. Biraz nefes alın. Yarın, Turkcell’in üç ortağının temel amacını anlatacağım. Hükümet ve SPK’nın neden devreye girdiğini de anlayacaksınız…

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.